เรื่องเล่านักปลูกเมือง ปลูกชีวิต

ส่งมอบ #ถุงยังชีพเพื่อการพึ่งตนเองด้านอาหาร รอบแรกให้กับผู้สมัครเข้าร่วม

โครงการสวน “สนุก” ในสวนลับ (The Secret Garden) อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี สวนสนุกกลางสวนผักใจกลางเมืองศรีราชา สวนผักที่ริเริ่มจากกลุ่มผู้ปกครอง ที่ต้องเลี้ยงดูแลเด็กวัยประมาณ 5-15 ปี ในช่วงโควิด-19 ที่ผ่านมา ผู้ปกครองสังเกตพบว่า เด็กๆเกิดความเครียดจากการเรียนออนไลน์ บางคนเป็นเด็กบ้านเรียนแต่ไม่สามารถเดินทางออกไปไหนได้เช่นกัน . เด็กๆ เกิดความเครียดโดยไม่รู้ตัว ผู้ปกครองจึงรวมกลุ่มกันเพื่อทำสวนผักบำบัด จูงใจให้เด็กๆ ออกมาทำสวน ได้ใช้กล้ามเนื้อมือและตา ให้เกิดประโยชน์ รู้จักการรอคอย ใช้จินตนาการร่วมกับธรรมชาติและเห็นการเจริญเติบโตชองผักเป็นความเบิกบานทางใจก่อให้เกิดการปลูกจิตสำนึกที่ดีในใจของเด็กๆ เกิดกิจกรรมร่วมกันในสังคม เช่น…

วิดีโอนี้ จะฉายภาพชีวิตประจำวันของผู้เกษียณอายุจำนวนมากที่เป็นคนปลูกผักในสวนผักจัดสรร (alottment garden) บนที่ดินที่ไม่มีใครเป็นเจ้าของซึ่งตั้งอยู่บริเวณชานเมืองบาร์เซโลน่า โดยสวนผักเหล่านี้เป็นหนึ่งในแนวทางปฏิบัติที่เป็นอิสระ ซึ่งเกิดจากการไม่เชื่อฟังที่หล่อหลอมผ่านความร่วมสมัยในเมืองของพวกเรา แนวทางการทำงานแบบนี้ไม่ใช่เรื่องบังเอิญที่ทำให้เราค้นพบข้อมูลมากกมายจากสภาพแวดล้อมของเมือง โดยหนังสั้นเรื่องนี้จะโฟกัสไปที่มิติทางสังคมที่ก่อร่างสวนผักขึ้นมาด้วยตนมันเอง ด้วยการมองให้เรื่องเหล่านี้เป็นบทเรียนหนึ่งของแนวทางปฏิบัติที่เป็นอิสระในสังคม ซึ่งมันจะมาเปลี่ยนชุดความคิดที่บอกว่าคนแก่ที่เกษียณอายุแล้วนั้นไม่มีประโยชน์และต้องคอยพึ่งพิงคนอื่นเสมอ วิดีโอนี้เป็นหนึ่งในส่งพิมพ์ชุด “เมืองของคนเกษียณอายุ : พจนานุกรมฉบับสั้น ๆ ของสวนผักที่ไม่เป็นทางการริมแม่น้ำบาร์เซโลนา”

“อาหารที่ดี ย่อมมาจากการเพาะปลูกที่ดี เกษตรในเมืองเพื่อการพึ่งตนเองด้านอาหาร และความมั่นคงทางอาหารให้กับชุมชนเมือง ทำให้เราได้ย้อนกับมาดูแล ฟื้นฟู ผืนดิน แหล่งน้ำให้มีความอุดมสมบูรณ์ มีชีวิต เพื่อเป็นปัจจัยพื้นฐานสำคัญสำหรับการเพาะปลูกให้พืชผักเติบโตอย่างสมบูรณ์ แข็งแรง และกลับมาเป็นอาหารที่ดีมีคุณภาพ มีพลังชีวิต เพื่อหล่อเลี้ยงชีวิตของเรา ทั้งทางร่างกายและจิตใจ ในวิกฤตเช่นนี้ ” สวนผักชุมชนหมู่บ้านอรุณนิเวศประชาร่วมใจ คลองถนน สายไหม กรุงเทพมหานคร เป็นชุมชนขนาดใหญ่ เป็นที่อยู่อาศัยและตึกอาคารพาณิชย์ จำนวน 800 – 1,000 หลังคาเรือน ในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ตั้งแต่ต้นปี…

คสช. ใช้คำสั่งมาตรา 44 ในปี 2559 แก้ไขปัญหาชุมชนแออัดรุกล้ำลำน้ำสาธารณะในจังหวัดปทุมธานี มีชาวบ้านที่เดิมอาศัยอยู่ริมคลองจำนวนมากต้องย้ายออกจากบ้านเดิม โดยได้สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) กระทรวงการคลัง และกระทรวงมหาดไทย มาช่วยจัดทำโครงการ “ปทุมธานีโมเดล” เพื่อสร้างที่อยู่อาศัยในรูปแบบอาคาร 3 ชั้นและบ้านแนวราบในพื้นที่ 30 ไร่ เพื่อเป็นที่อยู่อาศัยรองรับ

สวนผักชุมชน Addison Road – การร่วมมือกัน ความคิดริเริ่มในการผลิตอาหารด้วยตนเอง สวนป่าอาหาร Addison Road – เปิดการเชื่อมโยงชุมชนกับการริเริ่มสร้างระบบอาหารในเมืองที่มีความเป็นธรรม เพื่อที่จะเดินผ่านสวนผักชุมชน Addison Road เรากำลังเดินเล่นไปตามทางยาว ๆ และแคบผ่านต้นผลไม้ ดอกไม้ สมุนไพรและแปลงผักรสชาติดีอีกเต็มไปหมด

วันนี้สวนผักคนเมือง ขอนำเรื่องราวของสมาชิกโครงการสวนผักคนเมือง 2 พื้นที่ในจังหวัดชลบุรี ภายใต้โครงการส่งเสริมเกษตรในเมืองฯเพื่อฟื้นฟูคุณภาพชีวิตและเศรษฐกิจฐานรากของกลุ่มชุมชนที่มีความเปราะบางด้านอาหารในพื้นที่เมือง ด้วยการสนับสนุนของสำนักสร้างสรรค์โอกาส (สำนัก6) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.)   เรื่องราวที่เกิดขึ้น ประสบการณณ์ ความประทับใจนี้ เล่าผ่านมุมมองของพี่เลี้ยงในพื้นที่ คือ ทีมสวนผักคนเมืองศรีราชา สมาชิกเก่าแก่ของเรา นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554 เครือข่ายนี้เป็นกลุ่มแรกๆ ที่สร้างเรื่องราวของสวนผักบำบัดขึ้น ผ่านการเชื่อมโยงการทำเกษตรในเมืองเข้ากับการบำบัดเยียวยาจิตใจ ที่เกิดขึ้นในห้องสี่เหลี่ยมเล็กๆ ของกลุ่มงานจิตเวช โรงพยายาลอ่าวอุดม(ชื่อเดิม) ที่ใช้ผักในกระถางเป็นเครื่องมือเปิดใจ เปิดบทสนทนาระหว่างคนไข้ จิตอาสา พยาบาล และหมอ…

เมื่อพูดถึงพื้นที่สีเขียวในเมือง คนส่วนใหญ่คงนึกถึงสวนสาธารณะหรือสวนดอกไม้สวยๆ ตามหน่วยงานทั้งของรัฐและเอกชน และเราก็คงจะนึกถึงประโยชน์และบทบาทของพื้นที่สีเขียว และสวนสาธารณะเป็นพื้นที่สำหรับการพักผ่อนหย่อนใจ พื้นที่ออกกำลังกายเท่านั้น แต่ในต่างประเทศบทบาทและการใช้ประโยชน์พื้นที่สีเขียว และสวนสาธารณะครอบคลุมไปมากกว่านั้น โดยเฉพาะมีบทบาทในการกระจายสิทธิการใช้ประโยชน์ที่ดิน เพื่อสนับสนุนการเพาะปลูกอาหาร ทำเกษตรในเมือง สร้างป่าอาหาร  ที่มีเป้าหมายเพื่อยกระดับความมั่นคงทางอาหารให้กับผู้คนในเมือง

นักปลูกในบ้านหลายคนเห็นประโยชน์ของการปลูกอาหารในพื้นที่ของตน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่มีการระบาดใหญ่ทั่วโลกซึ่งการเคลื่อนไหวถูกจำกัดเนื่องจากมาตราการปิดเมือง ซึ่งพวกเขาสามารถเข้าถึงผลิตผลสดใหม่ มีวิธีการผลิตในการใช้เวลาในบ้าน และส่งเสริมความมั่นคงด้านอาหาร

ท่ามกลางการแพร่ระบาดโควิด-19 ที่ยังคงดำเนินมาอย่างยาวนาน หลายชีวิตต้องเผชิญกับความยากลำบาก ไม่ใช่แค่จากความเจ็บไข้ได้ป่วยทางร่างกายเท่านั้น แต่รวมถึงความเจ็บป่วยทางจิตใจ ทั้งจากความวิตกกังกล ความเหงา ความเศร้า ความเจ็บป่วยทางเศรษฐกิจและสังคม ที่มาจากการตกงาน ขาดรายได้ ขาดอาหาร และทุนทรัพย์ในการดำเนินชีวิต หลายคนกำลังเผชิญหน้ากับความไม่มั่นคง ความไม่แน่นอนของชีวิตปัจจุบัน และอนาคตข้างหน้า แต่ความไม่นอนแน่นอนนั้น หากเราสามารถเรียนรู้ ถอดบทเรียน และพยายามเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือ ก็อาจจะกลายเป็นความแน่นอนได้เช่นกัน เชื่อว่าสถานการณ์ที่เกิดขึ้นคงทำให้หลายคนเผชิญกับความจริงข้อนี้ แต่ใครจะรู้ว่า บางทีวิกฤตก็นำพาโอกาสมาให้เราพบกับความเติบโต งอกงามในชีวิตได้เหมือนกัน เหมือนกับชุมชนหมู่บ้านสินสมบูรณ์แห่งนี้ สวนผักคนเมือง: ปลูกผักสู้ภัยโควิด-19 บนที่ร้าง แต่ไม่ห่างรัก…