สวนผักชุมชน

เมื่อวันเสาร์ที่ 10 เมษายน 2564 ณ สวนผักคนเมือง มูลนิธิเกษตรกรรมยั่งยืน(ประเทศไทย) ได้จัดกิจกรรมปฐมนิเทศสมาชิกโครงการส่งเสริมเกษตรในเมืองฯ เพื่อฟื้นฟูคุณภาพชีวิตและเศรษฐกิจฐานราก จำนวน 30 โครงการ ซึ่งกระจายอยู่ในพื้นที่ กรุงเทพมหานคร ปทุมธานี นนทบุรี สมุทรปราการ สมุทรสาคร และชลบุรี ภายใต้การสนับสนุนของสำนักสร้างสรรค์โอกาส สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมเสริมสุขภาพ (สสส.) ปฎิบัติการฟื้นฟูคุณภาพชีวิตและเศรษฐกิจฐานรากชุมชนที่มีความเปราะบางด้านอาหารในเมืองด้วยเกษตรในเมือง เริ่มต้นขึ้นแล้ว…………. was last modified: April 11th, 2021…

จะดีแค่ไหน ถ้าเราสามารถหาเช่าห้องพักราคาไม่แพง มีสวนผักดาดฟ้าให้ทำกิจกรรม เดินเล่น ชมสวน ผ่อนคลายความเครียดหลังจากทำงานหนักมาทั้งวัน แถมมีผักออแกนิคกินฟรี!!!!!!!!! ตลอดปี เมื่อย้อนกลับไปเมื่อเดือนพฤษภาคม 2563 โครงการสวนผักคนเมือง ด้วยการสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เราเล็งเห็นความเปราะบางด้านอาหารของคนเมือง โดยเฉพาะกลุ่มคนจน คนรายได้น้อย กลุ่มรับจ้างรายวัน ที่ต้องเผชิญปัญหาด้านเศรษฐกิจ จากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ทั้งตกงาน ถูดลดเวลางาน/วันทำงาน รายได้ลดลง ต้องแบกรับภาระค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน ยิ่งโดยเฉพาะค่าใช้จ่ายด้านอาหาร ที่สูงถึง ร้อยละ 40-50 ของค่าแรงขั้นต่ำ มีกลุ่มคนเปราะบางในเมืองจำนวนมาก ต้องเผชิญกับภาวะการขาดแคลนอาหาร…

พูดถึงครัวชุมชน หลายคนก็อาจจะคิดถึงที่ครัวส่วนกลาง ที่ทำหน้าที่ปรุงอาหารเพื่อส่งมอบให้กับผู้คนในชุมชน โดยเฉพาะในยามต้องเผชิญกับวิกฤตต่างๆ อย่างน้ำท่วม หรือโรคระบาดไวรัสโควิด 19 ที่เกิดขึ้น Granville Community Kitchen ก็เป็นหนึ่งในครัวชุมชน ที่ทำหน้าที่ปรุงและส่งมอบอาหารให้กับผู้คนที่ประสบกับความยากลำบากในชีวิตเช่นกัน แต่ครัวชุมชนแห่งนี้ มีความมุ่งหวังมากกว่าจะส่งอาหารเพื่อช่วยเหลือผู้คนในยามฉุกเฉินเท่านั้น แต่เขายังตั้งใจที่จะทำงานทั้งเรื่องชุมชน เรื่องความรู้ และสิทธิในการเข้าถึงอาหารผ่านครัวชุมชนแห่งนี้ด้วย

เมื่อบอกใครว่าจะทำโครงการสวนผักชุมชน หลายคนมักถามกลับมาว่าปลูกแล้วจะเอาไปขายที่ไหน ฉันตอบว่า ปลูกแล้วตั้งใจจะแบ่งปันกันกินค่ะ ฉันอยากทำสวนผักชุมชนแห่งนี้ ให้เป็นพื้นที่ที่ไม่ใช่แค่สำหรับผลิตอาหารปลอดภัยจากสารเคมีเท่านั้น แต่อยากให้สวนผักแห่งนี้ เป็นพื้นที่สานสัมพันธ์ผู้คนในชุมชน เป็นพื้นที่เรียนรู้ ที่ช่วยบ่มเพาะเมล็ดพันธุ์แห่งรักให้เติบโตงอกงามขึ้นในจิตใจ เป็นความรักที่มีให้ทั้งกับตัวเอง กับผู้อื่น และกับธรรมชาติรอบตัว

ว่ากันตามจริงแล้ว หากเรามีโอกาสสำรวจพื้นที่ของชุมชนตัวเองจริงๆ เราก็จะพบว่า แต่ละชุมชน แม้ว่าพื้นที่บ้านแต่ละคนจะเล็ก แต่ส่วนใหญ่ก็มักจะมีพื้นที่สาธารณะ

สำหรับชุมชนป้อมหก เทศบาลนครหาดใหญ่ ซึ่งถือได้ว่าเป็นชุมชนแออัดริมทางรถไฟ ที่คนมีรายได้น้อยใช้เป็นที่พักพิง

ทุกวันนี้ ยิ่งตั้งใจมอง ตั้งใจสังเกต ก็ยิ่งพบพื้นที่ที่ถูกซื้อทิ้งไว้ และกลายเป็นพื้นที่รกร้างอยู่มากมายในเมืองกรุง บางครั้งก็แอบคิดเล่นๆว่า ถ้าเปลี่ยนพื้นที่รกร้างเหล่านี้ให้กลายเป็นที่ปลูกผัก ผลไม้ทั้งหมด กรุงเทพอาจจะผลิตอาหารเลี้ยงตัวเองได้ โดยไม่ต้องเสียค่าขนส่งพืชผักผลไม้มาจากจังหวัดอื่น หรือประเทศอื่นไกลๆ ก็เป็นได้ 

อันที่จริง ได้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับสวนผักที่ช่วยสร้างความเป็นกลุ่ม สร้างความสัมพันธ์ และสร้างความเป็นชุมชนไปหลายครั้งแล้ว แต่หลังจากได้อ่านเรื่องราวของ Karl Linn นักภูมิสถาปัตยกรรม และ นักจิตวิทยาเด็ก ที่ได้พยายามสร้างความเป็นชุมชน ความเป็นเพื่อนบ้าน ( Building Commons and Community) ให้เกิดขึ้นโดยผ่านการทำสวนผักชุมชนในเมืองตั้งแต่ที่ Boston ไปจนถึง Berkeley  ก็รู้สึกว่ามีประเด็นที่น่าสนใจ และอยากจะนำมาแบ่งปันเล่าสู่กันฟัง สวนผักโดยชุมชน เพื่อชุมชน สร้าง “ชุมชน” was last modified:…

เมื่อปีที่ผ่านมา โครงการสวนผักคนเมือง ได้ร่วมงานกับสำนักงานเขตดอนเมือง เพื่อช่วยกันสนับสนุน ส่งเสริมให้ชาวบ้านในชุมชนเขตดอนเมือง เปลี่ยนพื้นที่รกร้างในชุมชน ให้เป็นสวนผัก ด้วยความหวังว่า ชุมชนจะได้มีอาหารที่ดี มีคุณภาพ ไว้กินกันใกล้บ้าน สวนผักชุมชนบูรพา 7 ก็เป็นหนึ่งในสวนผักในเขตดอนเมืองที่เกิดขึ้นในปีนั้น

            ลงพื้นที่เยี่ยมสมาชิกโครงการสวนผักคนเมืองปีนี้ แค่เดินผ่านสวน ซึ่งอยู่ไม่ไกลนักจากทางเข้าชุมชน แต่ยังไม่ทันได้เข้าไปชม สมาชิกโครงการก็ชวนให้เข้าไปนั่งคุยกันด้านในก่อน พร้อมกับลำเลียงกับข้าวกับปลามาต้อนรับ มองไปบนโต๊ะ มีอาหารเมนูผักมากมาย ทั้งชะอมชุมไข่ทอด มะเขือยาวชุบไข่ทอด แกงปลาดุกใบยอ น้ำพริกกะปิ กับผักลวกจิ้มหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นมะเขือเปราะ ดอกแค ยอดแค ไปจนถึงเพกาหรือลิ้นฟ้า  ที่พวกเขาต่างพากันนำเสนอว่า นี่ผักในสวนทั้งนั้น ปลาดุกก็ปลาในบ่อ พื้นที่เล็ก แต่ผลผลิตไม่น้อย @บ้านเอื้ออาทรสวนพลูพัฒนา was last modified: September 4th, 2018…